Roel in ’t Veld start zijn keynote met een vergelijking tussen de Nederlandse schuldhulpverlening en het bouwen van zandkastelen: je stopt er veel bouwuren in, maar met een kleine golf van verandering en je moet weer opnieuw beginnen. De Unesco hoogleraar governance & sustainability heeft al enkele jaren zitten lobbyen voordat hij in 2016 een voorstudie kon doen naar de maatschappelijke kosten en baten van de schuldhulpverlening. De conclusie: het huidige systeem is weinig ambitieus en de eenheid in beleid van de overkoepelde partijen is ver te zoeken. Een vereenvoudiging is hierdoor een noodzaak, wetende dat dat een behoorlijke opgave is.
Een andere belangrijke vraag is hoe menselijke elementen behouden kunnen blijven in de regelingen van de schuldhulpverlening. Terwijl hij zijn vuisten op de tafel slaat, vertelt Roel dat mensen in het schuldhulpverleningstraject gemiddeld zes jaar van vernedering ondergaan. Onmenselijk én inefficiënt. Als oplossingen benoemt in ’t Veld dat de premier van Nederland de coördinatie over dit onderwerp tussen de verschillende departementen moet realiseren. Daarnaast zoekt hij het onder meer in de verbetering van informatie-uitwisseling tussen professionals, het centraal stellen van perspectief in de hulpverlening en het sterk omhoog brengen van het tempo van de hulpverlening.
Deze laatste drie adviezen zijn in een aantal gemeenten al opgepakt. Zo werkt het Haagse Jongeren Perspectief Fonds specifiek van uit het perspectief van de jongere en staan binnen het project verschillende professionals direct met elkaar in contact. Referent Sella Meijs, bestuursadviseur van de gemeente Arnhem, reageert dan ook dat zij het met de punten van Roel in ’t Veld eens is. Arnhem wordt gekscherend wel eens ‘klein Den Haag’ genoemd, vanwege de demografische overeenkomsten. Dat maakt een interactie tussen deze gemeenten extra interessant. Arnhem zet, om maatwerk te bieden, de eerste stappen naar de schulddienstverlening met de cliënt zelf. De gemeente heeft samenwerkingen met zowel lokale als nationale schuldeisers en onderzoekt daarnaast haar eigen rol als schuldeiser.
Onder leiding van Sadik Harchaoui geeft de kennis van Roel in ’t Veld en Sella Meijs de deelnemers voldoende ruimte voor ideeën en vragen. Hoe zorg je ervoor dat het tempo van schuldhulpverlening omhoog gaat? De korte oplossing; er moeten meer mensen ingezet worden. En wat te denken van peer-to-peer educatie? Een goede methode, geeft Roel aan. Daarop aansluitend vertelt een financieel trainer het voordeel van trainingen door ervaringsdeskundigen aan mensen met schulden. Zo zien we veel kennis en bevlogenheid voor het tegengaan van de schuldenproblematiek. De eerste stappen voor een kasteel gemaakt van zand én kalksteen, lijken gezet.